Natuurherstel heeft bij het Gastersche Diep de natuur vooruitgeholpen. Maar er is wel iets wat opvalt: de dotterbloemvegetatie die na 35 jaar zorgvuldig beheer terugkeerde, verdwijnt soms weer. Dat komt door water dat van landbouwgrond naar het beekdal afstroomt.
Tijdens deze interactieve wandeling langs het Gastersche Diep zie je hoe dotterbloemhooilanden plots overgaan in rietvegetaties. Dat is geen goed teken. In de ondergrond zitten krachtige stromen kwelwater die het veen conserveren. Maar de instroom van voedselrijk oppervlaktewater uit omliggende landbouwpercelen verstoort het verschralingsproces. Hoe dat in zijn werk gaat, kun je zelf ervaren in de storymap: de interactieve wandeling aan de hand van foto’s, kaarten en overzichten van waarnemingen. Je zult dan merken dat de bovenste veenlaag langzaam wordt ‘opgevroten’ door het vervuilde oppervlaktewater. Daarbij komt CO2 vrij – iets wat je met oog op de klimaatverandering zeker niet wilt. Beter ware het als de landbouw haar eigen water zuivert voor het naar het beekdal wordt afgevoerd….
Natuurherstel heeft bij het Gastersche Diep de natuur vooruitgeholpen. Maar er is wel iets wat opvalt: de dotterbloemvegetatie die na 35 jaar zorgvuldig beheer terugkeerde, verdwijnt soms weer. Dat komt door water dat van landbouwgrond naar het beekdal afstroomt.
Tijdens deze interactieve wandeling langs het Gastersche Diep zie je hoe dotterbloemhooilanden plots overgaan in rietvegetaties. Dat is geen goed teken. In de ondergrond zitten krachtige stromen kwelwater die het veen conserveren. Maar de instroom van voedselrijk oppervlaktewater uit omliggende landbouwpercelen verstoort het verschralingsproces. Hoe dat in zijn werk gaat, kun je zelf ervaren in de storymap: de interactieve wandeling aan de hand van foto’s, kaarten en overzichten van waarnemingen. Je zult dan merken dat de bovenste veenlaag langzaam wordt ‘opgevroten’ door het vervuilde oppervlaktewater. Daarbij komt CO2 vrij – iets wat je met oog op de klimaatverandering zeker niet wilt. Beter ware het als de landbouw haar eigen water zuivert voor het naar het beekdal wordt afgevoerd. Dat is het behoud van de veenlaag en de soortenrijke vegetatie die daarop groeit.
Het beekstelsel van de Drentsche Aa wordt gevoed door diep grondwater. Dat grondwater is meestal meer dan 5000 jaar oud en dus schoon. Daarom wordt het op verschillende plekken in het beekdal gebruikt voor de productie van ons drinkwater. Maar dan moet het wel schoon blijven. In de storymaps is te zien waar dat nog onvoldoende lukt en waar de landbouw een duurzamer karakter moet krijgen om beter samen te werken met de natuurlijke processen.
Onderzoek
In 1982, 1995 en 2015 brachten Groningse ecologen en hydrologen Jan Bakker, Henk Everts, Ab Grootjans, en Piet Schipper de vegetatieontwikkelingen in heel het Drentsche Aa-gebied in kaart. Op basis van die feiten maken ze nu de balans op. Hoe heeft de natuur zich de afgelopen veertig jaar ontwikkeld en wat leert dat ons voor de toekomst? Noorderbreedte neemt je mee in het kielzog van deze wetenschappers naar opmerkelijke conclusies.
In deze aflevering richten we ons op het Gastersche Diep. Komende weken volgen nog vijf storymaps waarbij steeds een ander deel van het beekdal van de Drentsche Aa onder de loep ligt. De storymaps zijn gemaakt door Niels Grootjans en Jeroen Tolsma. Op hun website Landschap In Detail kun je zien hoe ze de berg wetenschappelijke bevindingen ombouwden tot een fraaie wandeling zodat je vanuit je luie stoel kunt meegenieten en de feiten tot je kunt nemen. Wil je het hele onderzoek inzien, bekijk het dan hier. In het decembernummer brengt Noorderbreedte voor haar abonnees een overzichtsartikel over de natuurontwikkeling in het hele Drentsche Aa-gebied.
Wandel in deze rubriek, aan de hand van een virtuele kaart, zeven keer digitaal door de Drentsche Aa en volg hoe de vegetatie zich in 35 jaar heeft ontwikkeld. Lees hier de komende vijf verhalen en het vorige verhaal over het Rolderdiep.
