De feestdagen zullen er dit jaar heel anders uitzien. Geen grote familiediners, geen files, geen vuurwerk. Dit is natuurlijk ontzettend jammer. Na ruim een half jaar plannen omgooien en afzeggen was de gezelligheid van kerst en oud en nieuw nog nooit zo welkom. Maar goed, we incasseren weer. Kijken wat nog wel kan en gaan er het beste van maken.
Grinch
Is dit dan een goed moment om dan ook nog over duurzaamheid te praten? Of maakt me dat de ultieme Grinch, een te fanatiek milieumonster, dat kerstbomen stript en daarmee ook het laatste beetje feestgedachte wegneemt? Het is al moeilijk zat en dan wil ik het nóg moeilijker maken. Is dat de manier?
Ik denk van wel, ik denk dat ook dit een prima moment is om te kijken naar duurzaamheid. Want zo vaak komt duurzaamheid op een tweede plaats te staan, onder gezelligheid of gemak. Of in dit geval: onder feestsfeer. Dus laten we er juist nu over praten. Juist als we er geen zin in hebben. Want als we alleen aan het milieu denken als het goed uitkomt is dat waarschijnlijk niet genoeg.
En: het één hoeft het ander niet uit te sluiten. Duurzaamheid hoeft niet bovenaan het prioriteitenlijstje te staan, het kan er gewoon naast. Duurzame – of op z’n minst duurzamere – feestdagen hoeven niet ongezellig of een enorm organisatorisch gedoe te zijn.
Geen feest voor het milieu
Waarom het ook juist nu belangrijk is om aan duurzaamheid te denken, is omdat feestdagen ontzettend slecht zijn voor het milieu. Er worden veel cadeautjes gekocht, waarvan een groot deel onnodig en misschien wel ongebruikt achterin een kast of onderin de prullenbak verdwijnt. Mensen kopen nieuwe outfits, een lekker rood kerstjurkje of een glitterbroek voor oud en nieuw, maar hoe vaak draag je nou glitters? Bij een feestmaal hoort overdaad, maar krijg je echt alles op of eindigt er een deel als afval?
In Nederland kopen we elk jaar ongeveer tweeëneenhalf miljoen kerstbomen, die na de feestdagen vaak bij het grof vuil belanden. We besteden 65 miljoen euro aan vuurwerk, terwijl vuurwerk zorgt voor lucht-, water- en bodemvervuiling. Tel daar nog bovenop alle versieringen die we kopen en al het plastic dat daarbij geproduceerd en verspild wordt. Of denk aan alle extra kilometers die postbezorgers moeten rijden om kerstkaarten en pakketjes vol cadeautjes te bezorgen. En leuk, alle kerstlichtjes in de stad, maar ook die energie komt allemaal op de milieurekening te staan.
Kortom, de feestdagen zijn niet zo’n feestje voor het klimaat. Terwijl de decembergedachte juist hoort te gaan om iedereen. Verdienen de ijsbeer op de Noordpool en de aap in het regenwoud dan geen gelukkig nieuwjaar? Kunnen we het niet inrichten op een manier die goed is voor iedereen?
Duurzaam december
Maar hoe ziet zo’n duurzame kerst er dan uit? Misschien denk je bij de combinatie kerst en duurzaamheid aan ongezellige dingen, als discussies tussen de veganisten, vegetariërs en vleeseters in de familie over wat er op het menu moet staan. En hoewel inderdaad niet per se leuk, zijn dit wel belangrijke momenten. Normaliter laat je elkaars keuzes meer met rust, nu moet je tot een compromis komen. Een goed moment voor reflectie.
Ook een duurzaam idee: vier het zo min mogelijk en stap vooral niet in de auto. Iets waar corona ons nu toe dwingt. Maar, ook helemaal niet gezellig. En iets wat iedereen volgend jaar het liefst heel anders ziet.
Dus hoe dan wel? Daar plaats ik de komende weken tips over op het Instagram-account van Noorderbreedte. Denk hierbij bijvoorbeeld aan ideeën voor duurzame cadeautjes, recepten voor veganistische kerstklapstukken en alternatieven voor kerstbomen-, kaarten en -versieringen. Heb jij zelf een leuk idee om wat milieubewuster de feestdagen door te komen, zonder in te leveren op sfeer? Laat het me weten, dan plaats ik het door! Mail naar bente@noorderbreedte.nl.
Lees hier alle blogs van Bente.
