De complimenten vliegen binnen via allerhande kanalen. Fijn! De Jan Abrahamse-lezing in het Friese provinciehuis is achter de rug. Ik vond het erg spannend want hoeveel mensen zeggen op het laatste af – het is vrijdagavond! Weten de sprekers de zaal met hun verhaal te pakken? Hoe is de sfeer?
We hadden ons best gedaan om er een echt Noorderbreedte-sfeer te maken: oude covers waren langs de wand van de strakke zaal geplakt, redacteuren hadden de nummers van dit jaar trots naast elkaar uitgestald op de tafels en enkelen liepen druk te fotograferen in hun Noorderbreedte-Tshirt.
De allerbelangrijkste ‘ingrediënten’ voor een succesvolle avond zijn natuurlijk de sprekers. We hadden twee ‘grote’ mannen uit de landschapswereld bereid gevonden over ons noordelijke landschap te komen spreken: Adriaan Geuze van West8 en Maarten Hajer, van Places of Hope.
Geuze hadden we gevraagd omdat hij afgelopen zomer met enkele tientallen internationale studenten de waddenkust heeft bestudeerd. Waar ligt een toekomst voor dit landschap?
Pas wanneer voorzitter Willem Smink iedereen heeft welkom geheten en Geuze het woord geeft, staat hij zijn powerpoint-presentatie af aan de computer van de provincie die er lichtbeelden van maakt. Gelukkig werkt het. Zijn zinderende energie suist de zaal in. Hij vindt Friesland MOOI. ‘Dit landschap is alles: Bach, Rembrandt, je schoonmoeder’. Het water, het wad, de openheid. Hij gaat ver terug in de geschiedenis om te laten zien waaraan we dat te danken hebben. En daar begint in zijn ogen ook de toekomst: een kustland met terpen, daarop dorpen met prachtige kerken en de zee als natuurreservaat aan de rand. Wie wil daar niet zijn? Wat is er nodig om daar te komen? Geuze buigt zich dichter naar de microfoon en benadert de urgentie van zijn recept voor ‘genezing’ van de huidige landschapspijn door hard te roepen: PLANNING.
Na het bijna intimiderende verhaal van Adriaan Geuze brengt Maarten Hajer een totaal andere emotie: rustig betogend en gevoelig verwoordt hij wat mensen raakt in dit kustlandschap. Waarom het zo waardevol is. Hoe krijgen we weer zin in de toekomst? Zijn analyse is haarscherp en zijn oordeel hard: verwacht niet dat de politiek die toekomst komt brengen. Bestuurders zitten verstrikt in een belangenconflict. We moeten zelf aan de bak. Daar word je even stil van.
Gelouterd heffen we het glas. Jan Abrahamse zou ervan genoten hebben. Wij ook.
Bij de uitgang krijgen onze gasten een bijzonder boekje mee: de tekst van de vorige Jan Abrahamse-lezingen door Teunis Piersma en Johan van der Gronden. Met foto’s van Merijn Vrij.
