[b]Schoolbus[/b] Hoe om te gaan met de (mogelijke) gevolgen van (aanstaande) bevolkingskrimp? Qua voorzieningen ligt de nadruk niet meer zo sterk op behoud van voorzieningen maar vaker op ‘ontsluiten'. Zo bekijkt Borger-Odoorn of het vervoer van leerlingen, ouderen en gehandicapten valt te combineren. De Drentse gemeente voorziet de sluiting van zes basisscholen en verwacht dat bewoners ook voor andere voorzieningen niet altijd meer in het eigen dorp terechtkunnen. De schoolbus kan de leerlingen ophalen of wegbrengen en tegelijk – of erna – ouderen en gehandicapten meenemen.

[b]Telebrink[/b] Ook de digitale weg kan toegang bieden tot voorzieningen. De provincie Friesland wil alle bewoners en bedrijven op de elektronische snelweg aansluiten. Ze denkt dat snel internet een stimulans kan zijn voor welvaart, productiviteit en werkgelegenheid. Ook op de door het Netwerk Platteland georganiseerde conferentie over krimp en voorzieningen (juni 2010) kwam de vraag aan bod hoe je via ICT voorzieningen in stand kunt houden. Een voorbeeld is de Shop Court. Bijzonder aan dit multifunctionele dienstencentrum is dat het langs een regionale weg ligt en bij telemedia. Een ander ICT-concept is Telebrink, een communicatiesysteem voor dorpsbewoners via een website. De site heeft een dorps- en een schooldeel. Vooral het dorpsdeel fungeert als virtuele ontmoetingsplaats. Een vijftal kleine dorpen in Drenthe heeft inmiddels een Telebrink. [b]Tijdelijke functies[/b] Reguliere woningen als tweede (recreatie)woning aanbieden is in veel krimpgebieden geen geschikte oplossing, blijkt uit onderzoek van Kenniscentrum Recreatie. Het type woning dat vrijkomt (rijtjeshuizen uit de jaren vijftig) sluit niet aan bij de wensen van mensen die een tweede woning zoeken (vrijstaand met tuin in natuurlijke omgeving). In steden valt leegstand aan te pakken door tijdelijke zakelijke of culturele functies toe te staan. Het concept ‘tijdelijkheid’ is overgewaaid uit Amerika. Terry Schwarz van het Shrinking Cities Institute stelt dat tijdelijke invullingen goed aansluiten bij het flexibele, veranderlijke karakter van de hedendaagse stad. Een concreet voorbeeld is het Kulturhuske in Hengelo; de huiskamer van een leegstaande sloopwoning dient nu als tijdelijke ontmoetingsplaats voor bewoners. Het Kulturhuske vervult de rol van buurtatelier, huiskamerpodium en broedplaats voor buurtbewoners die niet snel naar een theater of buurthuis gaan. Doorzetten Samenwerking tussen ondernemers, woningbouwverenigingen, gemeenten en onderwijsinstellingen is cruciaal voor krimpregio’s die bedrijvigheid willen behouden, stelt bureau Berenschot. Ook is vaak een duidelijke trekker met doorzettingskracht nodig. Dit sluit aan bij de stelling van Frans Thissen, sociaal geograaf aan de Universiteit van Amsterdam: ‘sociaal kapitaal’ is cruciaal voor de leefbaarheid van een gebied. Bewoners met grote sociale netwerken kunnen veel voor elkaar krijgen, zei Thissen op de conferentie van Netwerk Platteland.

Trefwoorden