Schoner water in vijvers en plassen door een betere beheersing van het afvalwater uit woningen. In één wijk zelfs een groep woningen met een eigen waterzuiveringssysteem voor de toiletten. Binnenstadgrachten waar schepen, nu nog gehinderd door veel lage bruggen, straks weer vrij kunnen afmeren. Een nationaal scholingscentrum in het bekende, nabijgelegen meer, waar zeiltalenten worden opgeleid tot toppers. Een recreatieterrein met een aparte kanoroute om deze fragiele bootjes weg te houden bij de vrachtvaart. Op een kwartier varen van het historische centrum een woongebied op eilanden in een nieuw te graven meer.
Aan uiteenlopende waterplannen geen gebrek in Sneek. Minder is ook niet te verwachten van een gemeente die naar buiten treedt onder het motto ‘Water, de kracht van Sneek’.
Stad en water zijn er inderdaad onafscheidelijk. Ooit ontstaan op een terp aan de vroegere, open Middelzee, werd Sneek groot als centrum voor vrachtschepen, op een kruispunt van vaarwegen. Tegenwoordig is de waterrecreatie een van de belangrijkste pijlers van de Sneker economie. ‘Waterwethouder’ Jan Bargboer (CDA) is trots op alle plannen én resultaten. Maar de misschien wel belangrijkste krachtproef moet nog komen: de aanpassing van de A7, die dwars door Sneek loopt. ‘Waterstad A7’ heet dit opmerkelijke project. Met de bouw van een aquaduct onder de Geeuw is inmiddels begonnen, na jaren pittig gesteggel met vooral het rijk.
Eureka-gevoel
De A7 door Sneek is nu een vierbaans-stadsweg met allerlei obstakels. Over een jaar of vier zal het een doorgaande en complete rijksweg zijn, zonder de stoplichten die bij de huidige vijf kruisingen staan. Bovendien krijgt de weg een bijzondere ‘aankleding’, vertelt Hans van den Broek, PvdA-projectwethouder van Waterstad A7: de autoroute zal grenzen aan ruim, bevaarbaar water met een aansluiting op doorgaande vaarwegen in de omgeving. De weg krijgt bovendien op twee plaatsen geheel houten bruggen die de wijken aan weerszijden met elkaar verbinden. Nieuwe woningen en kantoren met een buitengewone architectuur moeten het geheel complementeren. Bargboer en Van den Broek verwachten dat passanten (40.000 auto’s per dag) door de beoogde vernieuwingen straks een eureka-gevoel krijgen van: ‘Hé, ik ben in Sneek!‘
De Sneker bestuurders geven toe dat deze plannen er niet hadden gelegen als de gemeente haar zin had gekregen. De voorkeur op het stadhuis ging uit naar een nieuw zuidelijk traject, buiten Sneek om. Maar deze optie stuitte op bezwaren: buurgemeente Wymbritseradiel (waar IJlst toe behoort) en milieugroepen waren bezorgd vanwege de aantasting van het landschap en natuurgebied De Brekken, en eigenaren van zeilschepen met staande mast vreesden nieuwe obstakels. Grootste ‘dwarsligger’ was echter het rijk, dat de zuidelijke variant veel te duur vond. Den Haag wenste vooral om die reden vast te houden aan het huidige, begin jaren zeventig, bij de aanleg van de A7 gekozen tracé. Dwars door Sneek dus.
Hangplek
Verplaatsing van de A7 zou ruim 200 miljoen euro hebben gekost, aanpassing van de weg kost nog altijd circa 80 miljoen euro. Ondanks de afspraken met het rijk en de provincie Friesland (formeel de opdrachtgever van de weg) betekenen de plannen een forse aanslag op de gemeentelijke begroting. Want met de aanpassing van de A7 eindigt het verhaal niet. Sneek zelf trekt zo’n 25 miljoen euro uit voor bijkomende werken als ontsluitingswegen, gebiedsinrichting en – tussen 2008 en 2012 – de wijkvernieuwing rond de A7.
Van den Broek en Bargboer hebben het er inmiddels graag voor over. Want het ‘noodlot’ (de A7 blijft Sneek doorsnijden) is een ‘kans’ geworden. Het huidige ‘niemandsland’ rond de weg wordt immers voorgoed opgewaardeerd, zeggen ze. Het imago van Sneek als waterstad is ermee gediend. De mogelijke nieuwe ergernis van automobilisten, die zelfs na de opwaardering van de A7 de stad met maximaal 80 kilometer per uur mogen passeren (ter beperking van de geluidshinder), valt waarschijnlijk weg tegen het ‘geweldige decor’ dat Snits dan te bieden heeft.
En de eigen burgers. Zijn die content? Eén derde van de Sneker bevolking woont immers in de nabijheid van de A7. De plannen leidden tot opmerkelijk weinig bezwaren. Wellicht is dit het gevolg van uitgebreide communicatie vóóraf met de burgers. De gemeenteraad was ook vrijwel unaniem vóór. Enige kritiek was er natuurlijk wel, maar die betrof niet zozeer de aanpassing van de weg zelf als wel – veelal op detailniveau – de gevolgen van de aanvullende plannen.
Waterstad A7 oogst intussen veel waardering en belangstelling, bij leken en professionals, binnen en buiten de gemeente. Bij het aquaduct in aanbouw onder de Geeuw en de naastgelegen spoorlijn is spontaan zelfs een ‘hangplek’ voor kijkers ontstaan. Provisorisch overdekt. Zonder bouwvergunning. De wethouders zitten er niet mee.
