De Bullepolder ligt direct ten noordoosten van Leeuwarden. Ze vormt een onderdeel van het lage Miedengebied, dat zich dwars door Friesland slingert van zuidwestelijke naar noordoostelijke hoek en dat gekenmerkt wordt door een verkavelingsvorm die het midden houdt tussen een strook- en een blokverkaveling. Op dit overgangsgebied van laagveen naar knipklei ontstonden door veenafgraving kaarsrechte kavels die vanwege de wateroverlast door de ontginning van het veen te nat werden. Daarom verdeelden boeren de lange stroken vaak met sloten in blokken. Centraal in de polder staat de Bullemolen die daarnaar toe is gebracht vanuit de Tietjerksterpolder, maar wonderwel in dit open en lege landschap past. De polder wordt aan de oostkant begrensd door het watertje de Murk of Ouddeel, en aan de noordzijde door het Miedumerdiep. Door al het water van de iets verder oostelijk gelegen Groote en Kleine Wielen – deze plassen ontstonden in de Middeleeuwen als gevolg van ontwatering en vervening – is de Bullepolder een vogelrijk gebied. De Groote Wielen zijn door minister Apotheker van Landbouw, Visserij en Natuurbehoud, die in Lekkum woont, aangemeld onder de Europese Vogelrichtlijn. Deze voor bedreigde vogelsoorten beschermende regeling verbiedt ook ingrepen aan de randen van dergelijke gebieden.
Woningen of vogels
In Lekkum, dat net als Snakkerburen tot de gemeente Leeuwarden behoort, maar als vrijliggend en zelfstandige woongemeenschap functioneert, wordt met argusogen naar de ontwikkelingsplannen van de gemeente gekeken. Door het vertrek van twee boeren kwam veel grond in de Bullepolder op een makkelijke manier in handen van de gemeente, die daar onmiddellijk woningbouw in de duurdere klasse voor wil bestemmen. En hoewel zowel de loco-burgemeester Peter den Oudsten als de destijds verantwoordelijke wethouder van Leeuwarden tot een half jaar geleden nog uitriepen dat er geen huizen gebouwd mochten worden in deze prachtige polder, zijn beiden voor de verlokkingen van het geld en het prestige gezwicht. Onder het uitroepen van het bekende adagium van ‘voortschrijdend inzicht’ moeten, nu geld en grond voorhanden zijn, landschap en natuur wijken. Als makke schapen volgden de gemeenteraadsleden de dadendrang van hun wethouder, zonder een afweging van belangen te maken, zonder een rapport op te stellen over de natuur- en milieueffecten (MER). De raad heeft inmiddels ingestemd met het plan om huizen te bouwen, teneinde ‘de koopkrachtigen aan Leeuwarden te binden’. Leeuwarden kiest in haar Structuurvisie van enkele jaren geleden nog voor een uitbreiding in westelijke en zuidwestelijke richting. Bovendien groeit de bevolking niet zodanig dat grote woningbouwplannen naast de bestaande in de komende 25 jaar nodig zijn. De leegstand op dit moment bedraagt 2013 woningen!
Actie en reactie
Breed gedragen door zo’n 90% van de bevolking, is de Werkgroep Bullepolder opgericht, die de plannen bestookt en acties voert. Gesteund door de Vereniging Dorpsbelangen probeert men de woningbouw te keren. Folkert Braaksma, voorzitter van de werkgroep: ‘Het dorp is woedend, de gemeente heeft direct de wet voorkeursrecht toegepast, niemand kan meer grond kopen in de Bullepolder. Zelfs de molen zou volgens een gemeenteambtenaar verplaatst mogen worden om de omstreden woningbouw mogelijk te maken. Binnen een straal van zeshonderd meter om de molen heen mag men namelijk volgens jurisprudentie niet bouwen.’ De molenaar heeft de wieken van de molen inmiddels in de rouwstand gezet. De Werkgroep heeft politieke acties gevoerd bij de installatie van de nieuwe burgemeester van Leeuwarden, mevrouw Loeki van Maren-van Balen, met een optreden van de ‘Beul van Leeuwarden’ in eigen persoon, ene Ruardus Bulle van Spannum die volgens de (gefingeerde) legende het vruchtgebruik van de polder zou hebben gehad. Ook bij de provinciale verkiezingen was de Werkgroep paraat met het aanbieden van handtekeningen aan de Commissaris der Koningin, Ed Nijpels. Men maakt zich met name boos over het feit dat een boer in de naastgelegen Miedumerpolder ‘geen windmolen mag bouwen vanwege het landschapsbederf, terwijl 150 meter verderop wel enkele honderden nieuwe huizen mogen verrijzen’, zo legt Braaksma uit. ‘We zijn ons nu ook aan het voorbereiden op juridische acties; er is geen enkele onderbouwing van het plan. Puur opportunisme en financieel gewin. De gemeenteraad heeft zich laten beïnvloeden door het College, want bij een werkbezoek hier in de polder waren velen uit de raad nog tegen! We gaan het bestemmingsplan aanvechten en proberen ook via de Habitat- en de Vogelrichtlijn in Europa de zaak tegen te houden. Er zijn twee brieven naar Brussel onderweg.’
Wielenwerkgroep
Ook het Groote Wielengebied ligt grotendeels binnen de gemeente Leeuwarden en vormt een ‘kerngebied’ binnen de Ecologische Hoofdstructuur, onderdeel van een natte as van samenhangende natte natuurgebieden in Friesland. Het is een belangrijk broedgebied voor weide- en moerasvogels, voedsel- en rustgebied voor trekkende en overwinterende watervogels en trekvogels. ‘De Wielenwerkgroep zet zich in’, zo vertelt Freek Nijland van de groep, ‘om niet alleen de Wielen zelf, maar ook de Bullepolder te behouden voor de vogels. De polder heeft een waardevolle functie als broedgebied voor weidevogels (met name Rode-lijstsoorten zoals grutto (waarvan vorig jaar 65 nesten geteld zijn) en tureluur (25 nesten) en als voedselgebied voor ganzen. De grootste betekenis is echter de samenhang van dit gebied met de Groote Wielen.’ De Wielenwerkgroep is, net als de Werkgroep Bullepolder, bovendien bang dat door de plannen voor grootschalige woningbouw in de polder, ook het al in de ijskast gezette plan voor een weg van Leeuwarden naar Aldtsjerk (Oudkerk) weer te voorschijn getoverd zal worden. De gemeente Leeuwarden was tot nu toe altijd erg tegen de aanleg van die weg.
De borden langs de wegen en de posters voor de ramen van nagenoeg elke woning in Lekkum zelf maken de stemming wel duidelijk: geen opoffering van open weidegebied aan woningen voor de rijken!
