Diny Haveman (46) is voorzitter van de vereniging. Zij woont ruim 22 jaar in Tynaarlo en is in het dagelijks leven medewerker verhuur en bewonerszaken bij woningstichting ‘De Volmacht’ in Gieten. Bij de oprichting van de vereniging in 1987 werd ze lid van het bestuur en inmiddels is ze al weer zes jaar voorzitter. Ze vertelt over haar betrokkenheid bij het dorp en de functie van Dorpsbelangen.
‘Van de 650 gezinnen uit Tynaarlo zijn maar liefst 575 lid van de Vereniging Dorpsbelangen. Een organisatiegraad die een politieke partij zou doen likkebaarden, maar die vrij gewoon is voor een vereniging als deze. Dat komt door de betrokkenheid van dorpsbewoners bij elkaar en bij hun omgeving. De bewoners van Tynaarlo, ook de nieuwkomers, identificeren zich met het platteland en met hun dorp. Dit is een kleine, overzichtelijke gemeenschap waarin de mensen elkaar kennen en veel meer op elkaar zijn aangewezen dan in de stad. In Tynaarlo bestaat een rijk verenigingsleven en heerst een sterk gevoel van saamhorigheid. Daarbij hoort ook dat je iets over hebt voor je dorp. De kosten voor het lidmaatschap zijn heel laag, nog geen tientje per jaar. Dat kan doordat het allemaal vrijwilligerswerk is. Er zijn enige vaste kosten zoals de informatiekrant die we vier keer per jaar maken. De Vereniging Dorpsbelangen komt op voor de algemene belangen van het dorp. Dat is iets waarmee iedereen in Tynaarlo zich identificeert. Het is voor de meeste mensen heel duidelijk dat een sterke vereniging in ieders belang is.’
‘Wij zijn nadrukkelijk geen politieke partij. We hebben ons ook niet bemoeid met de naamgeving van de nieuwe gemeente die is ontstaan nu Vries, waar Tynaarlo deel van uitmaakt, Zuidlaren en Eelde zijn samengevoegd. We hadden geen uniforme mening. Dat de nieuwe gemeente na veel discussie nu Tynaarlo gaat heten is natuurlijk leuk. De Vereniging Dorpsbelangen heeft zich in een eerder stadium wel met de herindeling bemoeid. In de oude plannen maakten wij in eerste instantie deel uit van het Noordenveld en later is er sprake geweest van Groot-Assen en dat zagen de meeste mensen in het dorp niet zitten. We waren bang dat Tynaarlo veel belangrijke voorzieningen kwijt zou raken omdat het dorp aan de rand van de nieuwe gemeente zou komen te liggen. Onder andere door de inspanningen van de vereniging is dat gelukkig niet doorgegaan.’
Volwaardige gesprekspartner
‘Tynaarlo maakt deel uit van een grotere gemeente. De meeste raadsleden komen niet uit Tynaarlo en hebben sowieso een bredere verantwoordelijkheid. De Vereniging Dorpsbelangen kijkt naar de specifieke belangen van dit dorp. Ik denk dat we een belangrijke rol in de gemeenschap vervullen. De drempel naar gemeenteraadsleden of ambtenaren is voor veel mensen toch vrij hoog. Als bestuurslid van dorpsbelangen ben je voor veel dorpsbewoners toch herkenbaarder en bereikbaarder. Ik zeg wel eens: we zijn geen politieke partij, maar we doen wel aan dorpspolitiek. We zijn de vraagbaak en het aanspreekpunt voor de bevolking als het gaat om het algemene belang van het dorp. We bemoeien ons heel bewust niet met alles wat in het dorp speelt. Sommige zaken zijn voor de politiek ? zoals de hoogte van de Onroerend Zaak Belasting of de bijstandsuitkeringen. Voor meer specifieke zaken bestaan weer andere organisaties zoals de ijsvereniging of de biljartclub. In het begin moest het gemeentebestuur best aan ons wennen. Er is tijd nodig om vertrouwen, respect en gezag te verwerven. Maar tegenwoordig worden we gezien als een volwaardige gesprekspartner. Wij worden heel serieus genomen. De gemeente weet dat wij in nauw contact staan met onze leden en goed naar hen luisteren. Als we twijfelen over de gevoelens die in het dorp leven over een onderwerp, schrijven we een vergadering uit.’
Reanimatie natuurbad
De meest in het oog springende activiteit van de Vereniging Dorpsbelangen van de afgelopen jaren was de reanimatie van het Natuurbad Tynaarlo. Het natuurbad ontstond in de vorige eeuw door zandafgravingen voor de spoorlijn Groningen-Assen. Sinds de jaren dertig werd het zandgat geëxploiteerd als zwembad. Het natuurbad was vroeger een begrip in het Noorden. Talloze Drenten en Groningers trokken er hun eerste baantjes. Op mooie zomerdagen trok het honderden bezoekers. In 1973, na de dood van de toenmalige eigenaar, werd het bad gesloten. Door de massale opkomst van de chloorbaden was niemand te vinden die interesse had om het te exploiteren.
‘De omgeving van het bad verloederde na de sluiting. Het was aangekocht door een belegger en die keek er niet naar om. De gemeente wilde of kon op dat moment niets met het bad en een Vereniging Dorpsbelangen was er nog niet. De dorpsbewoners stortten er afval, er werden vuurtjes gestookt en andere zaken uitgehaald die het daglicht niet konden verdragen. Dat was de meeste dorpsbewoners een doorn in het oog. In 1994 kwam er beweging in de zaak. Het natuurbad en de omgeving waren in bezit gekomen van projectontwikkelaar Geveke, die van plan was villa’s rond het water te bouwen. De gemeente vond het echter wenselijk dat een deel van het terrein weer een openbare functie zou krijgen en zocht contact met de vereniging. Wij stelden voor om de plas weer de oude functie van natuurbad te geven. Na veel praten kwamen we op een constructie uit dat het bad en een deel van omgeving eigendom zou worden van een stichting en dat het dagelijks beheer in handen van de vereniging zou komen. Voor onze ideeën kregen we brede steun op een extra ledenvergadering. Toen moest er geld worden gevonden om het bad en de grond aan te kopen. Een inzameling onder de inwoners van Tynaarlo bracht 50.000 gulden op en het plaatselijke bedrijfsleven schonk maar liefst 25.000 gulden. Ook de gemeente droeg zijn steentje bij door een aantal technische ingrepen kosteloos uit te voeren. Aan het hele proces hebben veel mensen vrijwillig een bijdrage geleverd. Zo heeft de notaris ons geholpen bij het uitzoeken van een aantal lastige juridische kwesties. De vereniging moet de plas zelf onderhouden. Daarbij worden we ondersteund door Landschapsbeheer Drenthe.’
Geen actiegroep
‘Of een Vereniging Dorpsbelangen succesvol is hangt af van een aantal zaken. Zo moet het bestuur absoluut in staat zijn om mensen enthousiast te krijgen voor zijn ideeën. Je moet de mensen mee kunnen krijgen, want alleen ben je nergens. Daarnaast is het belangrijk dat je je realistisch opstelt. Je moet kunnen accepteren dat je niet altijd je zin krijgt. Je moet niet blijven steken in detailkwesties en je in alle gevallen genuanceerd opstellen. Wij zijn een belangenbehartiger, geen actiegroep. Wij zijn niet op voorhand ergens voor of tegen. Om een voorbeeld te geven: onlangs heeft de NS besloten dat zij zo veel mogelijk spoorwegovergangen in de buitengebieden wil sluiten. Dat is voor Tynaarlo slecht nieuws. Dat heeft consequenties voor iedereen in het dorp, niet alleen voor de boer die het spoor dagelijks voor zijn bedrijf moet oversteken. Nu kunnen we moord en brand gaan schreeuwen, maar ik geloof dat je daar niet zo veel mee bereikt. In plaats van je hakken in het zand te zetten kun je beter het overleg zoeken. Je moet proberen begrip op te brengen voor zo’n beslissing van de NS. Vervolgens kun je samen op zoek gaan naar alternatieven en daarover gaan onderhandelen.’
Groenplan voor bedrijventerrein
‘Een ander recent voorbeeld van de manier waarop onze vereniging de zaken benadert is wat er momenteel speelt rond het bedrijventerrein de Vriezerbrug. Volgens sommige ‘deskundigen’ ligt dit bedrijventerrein planologisch slecht in het landschap. Wij als belangenvereniging zijn niet ongelukkig met dit bedrijventerrein: het geeft werkgelegenheid en komt de leefbaarheid van ons dorp ten goede. Alle negatieve publiciteit vonden we echter wel storend. Dan kun je afwachten of zelf initiatief nemen. We hebben met alle betrokken partijen deze zaak besproken en zijn met elkaar een werkgroep gaan formeren met als doel te komen tot een betere inpassing in het landschap en een betere aansluiting bij de bestaande structuur van het dorp. De Brede Overleg Kleine Dorpen heeft vervolgens een project uitgewerkt. Het balletje is toen gaan rollen en het Ministerie van LNV heeft een ton subsidie beschikbaar gesteld om met alle groeperingen een plan op te stellen. Inmiddels zijn de landschapsarchitecten van bureau H+N+S bezig met het opstellen van een breed groenplan. Dit rapport waarin een ruimtelijke visie wordt gegeven op de relatie bedrijventerrein en het landschap ligt eind november bij de werkgroep ter bespreking. Of alles uiteindelijk gerealiseerd kan worden is nog niet duidelijk, maar je ziet aan dit voorbeeld hoe Dorpsbelangen Tynaarlo zaken in beweging kan zetten.’
Nog een paar maanden en u zit twaalf jaar in het bestuur van de vereniging. Het gaat nog niet vervelen?
Enorme voldoening
‘Toen ik werd gevraagd voor een bestuursfunctie, want zo gaat dat in een dorp, had ik er natuurlijk geen idee van dat het zo lang – nu al twaalf jaar – zou duren. Maar ik heb er geen moment spijt van gehad, al legt het een enorm beslag op je tijd. Ik ben een sociaal iemand. Ik beweeg me graag onder de mensen en geniet ervan om me met anderen in te zetten voor mijn dorp. Als je dingen voor elkaar krijgt, zoals het behoud van het natuurbad, geeft dat een enorme voldoening. Voor verveling heb ik geen tijd. Er is steeds weer iets anders te doen. Daar heb ik me op een gegeven moment wel over verbaasd, dat er iedere keer weer nieuwe dingen op je afkomen. Het houdt nooit op. Binnenkort houd ik trouwens wel op met mijn werk als bestuurslid. Het is niet goed als dezelfde mensen te lang in een bestuur blijven zitten. Het wordt tijd dat iemand anders het roer overneemt.’
‘Het leuke van dit werk is dat je in een soort netwerk komt waarin je weer voor andere zaken wordt benaderd. Daardoor ben ik tegenwoordig onder andere ook bestuurslid van RTV Drenthe, van de Brede Overleggroep Kleine Dorpen en lid van de werkgroep Drentécole. Doordat ik een deeltijdbaan heb valt het te combineren met mijn andere werkzaamheden en mijn gezin, maar in wezen heb ik er een dagtaak aan.’
