In het Drentsche Aa-gebied is veel ervaring opgedaan met vernatten van beekdalen. De positieve effecten ervan zijn op meer manieren in de statistieken terug te zien. En er valt ook geld mee te verdienen, maar laat je geen knollen voor citroenen verkopen.

Vernatten helpt de aarde een paar keer: het houdt CO2 vast – en wat niet verdampt, verpest ook de dampkring niet. Bovendien herstelt de natte natuur – al moet je daarvoor enige geduld hebben. En als bonus spekt het onze portemonnee, hoe mooi is dat?

In deze storymap bekijken we het beekdal met andere ogen. We proberen de natuur in te zetten om de klimaatverandering tegen te gaan. De wetenschappers rekenen in deze aflevering hoeveel geld er verdiend kan worden met natuurherstel. Dat komt omdat vermeden uitstoot van CO2 geld waard is (koolstofkrediet). Maar niet alle geclaimde CO2 winst is werkelijke winst. Wil je weten hoe dat zit? Ga dan naar de storymap.

In de middenloop van de Drentsche Aa is 600 hectare veen vernat. De komende 20 jaar kan dat 1,6 miljoen euro opleveren aan ‘klimaatdiensten’. En er worden grote natuurbaten bijgeschreven: in de Lage Maden bij Loon zien de hydro-ecologen na tien jaar een soortenrijk moeras met zeer veel orchideeën terugkeren. Dat is voor de aarde een belangrijke bonus die niet in geld te vangen is maar er wel toe doet.

Ook bossen kunnen eraan bijdragen om het klimaatprobleem te tackelen. Maar dan moeten de bomen wel blijven staan. Loofbomen worden veel ouder dan dennenbomen en zijn mede daarom veel nuttiger in het kader van de klimaatproblemen. Er is nog een kritische factor: in het Drentsche Aa-gebied lopen we tegen bossen aan die verdroogd zijn. Bij Geelbroek bijvoorbeeld ligt een elzenbroekbos dat vroeger nat was. Doordat de waterstand is gezakt is zuurstof de veenlaag binnengedrongen en breken micro-organismen de bovenste veenlaag af. Dat is dubbele schade. Een nat bos slaat veel meer koolstof op (biomassa). Daarbij is een nat elzenbroekbos veel soortenrijker.  

Wanneer we bos en ook veenland natter maken, gebeurt er nog iets belangrijks: deze bodems vergroten de veerkracht van het landschap. Ze helpen bij het opvangen van onstuimige regenbuien alsof ze een spons zijn. Tijdens drogere periodes laten ze dat water langzaam weer los, zodat de planten het kunnen benutten wanneer ze dringend water nodig hebben en er geen regen valt. Hoe het beekdal een grotere rol kan spelen in het weerbaar maken van ons landschap tegen de klimaatverandering wordt in deze storymap helder uit de doeken gedaan. Je hoort als het ware hoe door het dichtschuiven van sloten de waterbalans weer is hersteld en koud grondwater in het maaiveld opborrelt. Als je dat kwel hoort bubbelen, weet je dat de afbraak van veengrond wordt afgeremd. En dat is goed nieuws. 

Maar tijdens de wandeling laten de onderzoekers je ook zien dat niet alle CO2-claims kloppen. Wil je meer weten? Wandel mee.

Op een rij

In 1982, 1995 en 2015 brachten Groningse ecologen en ecohydrologen Jan Bakker, Henk Everts, Ab Grootjans en Piet Schipper de vegetatieontwikkelingen in heel het Drentsche Aa-gebied in kaart. Noorderbreedte neemt je in deze rubriek mee in het kielzog van deze wetenschappers naar opmerkelijke conclusies. Eerder bracht Noorderbreedte een digitale interactieve wandeling bij het Rolderdiep, het Gastersche Diep, het Eexterveld en de Kappersbult in de benedenloop en een aflevering hoe schoon het beekwater (niet) is.

Over twee weken trekken we slotconclusies tijdens een laatste digitale wandeling. De storymaps zijn gemaakt door Niels Grootjans en Jeroen Tolsma. Op hun website Landschap In Detail kun je zien hoe ze de berg wetenschappelijke bevindingen ombouwden tot een fraaie wandeling zodat je vanuit je luie stoel kunt meegenieten en de feiten tot je kunt nemen. Wil je het hele onderzoek bekijken, download het dan hier. In het decembernummer bracht Noorderbreedte voor haar abonnees een overzichtsartikel over de natuurontwikkeling in het hele Drentsche Aa-gebied. Abonneer je hier.