Hoe spannend is dat: je geeft een groep volwassenen een groot tekenvel en vraagt hen de kwaliteiten van hun woonomgeving te tekenen. Doorgaans beginnen mensen dan te schrijven. Letters. Ik ook! Maar de mensen in de zaal in de Onstaheerd in Sauwerd verrasten ons donderdagmiddag 7 maart.

Onze  bezoekers gingen echt tekenen. Fraaie huizen, bomen, maren, sloten, een stratenplan – van alles. Wat een succes!

We waren er met het hele team van Typisch Gronings. onder leiding van Maartje ter Veen en Geir Eide bij de presentatie van de kwaliteitsgids Groninger dorpen. Libau heeft voor de provincie Groningen een interactief boek gemaakt waarin beschreven wordt waarom Groninger dorpen volgens experts zo bijzonder zijn: hun structuur, de bebouwing, de ruimte, de bakstenen, vormen, het omringende land – van alles. Het is een uitvoerige collectie feiten over Groninger dorpen – een waar college landschapsgeschiedenis, op maat gesneden voor elk dorp. Het is informatie waar experts gretig doorheen bladeren.

Maar de provincie is natuurlijk niet in het leven geroepen om lesboeken te maken voor experts. Ze wil graag dat de bewoners ervaren in wat voor fraai landschap ze wonen. Want Groningers die zien hoe prachtig hun directe woonomgeving is, zullen daarover gaan praten, anderen aansteken en zuinig zijn op hun mooie omgeving. En daarom is het zo belangrijk om de verbinding met dorpelingen te zoeken, want zij hebben zo hun eigen maatstaven. Hoe krijg je dorpelingen gemotiveerd om zonder aanleiding te gaan bladeren in een catalogus van mooie dorpseigenschappen?

Het knappe van de aanpak van Maartje en Geir is dat ze mensen gretig maken om zich verder te verdiepen in de dorpskwaliteiten. Hoe ze dat doen? Door er je eigen wereld aan toe te voegen. Door je te laten kijken en nadenken over je eigen wensen, je eigen woonsituatie en je eigen leefomgeving. ‘Schets de kwaliteit van je woonomgeving’,  was de opdracht. Een tijdlang hoorde je alleen gekras van stiften op de grote vellen papier. De temperatuur in de zaal steeg, rode konen verschenen op wangen. Daarna lag de oogst veelkleurig op tafel. De kwaliteit van de leefomgeving volgens de bewoners – vers uit het brein van de tekenaars afgedaald naar het papier.

‘Geef het dorp een stem’, luidde de oproep van hoogleraar Goffe Jensma vorig jaar  toen Noorderbreedte hem vroeg wat de identiteit van een dorp bepaalt. Met alleen expertkennis kun je misschien een ‘mooi’ dorpslandschap koesteren, maar  hoe breng je die historische en gekoesterde wereld van bouwstijlen,  bijzondere gebouwen en structuren bij de vanzelfsprekendheid van het dagelijkse dorpsleven? Ergens achter de schat aan informatie van de Libau-producten gaan de persoonlijke voorkeuren schuil die een dorp werkelijk tot een dorp maken. Daar schemert het collectieve geheugen dat van jouw dorp ook jouw thuis maakt.

Daarop hebben we de gereedschapskist ‘Typisch Gronings’ ontwikkeld. Een doos met instrumenten die helpen om te ontdekken hoe je leeft in je dorp of wijk en waar je waarde aan hecht. Daaruit kwam ook het vel papier wat zo driftig betekend werd. Op 7 april komt ook de gereedschapskist Typisch Gronings online. Dan kan ieder dorp, elke straat, iedere wijk onderling in gesprek over hun eigen beleving van de kwaliteit van hun dorp.

En vanaf vandaag kunnen we allemaal al gaan grasduinen in de digitale bak met objectieve dorpskenmerken. Kwaliteitswerk, genieten dus!

Typisch Gronings is een project van Noorderbreedte, Studio Marcha!,Vereniging Groninger Dorpen en Geir Eide. De Provincie Groningen heeft hier een subsidie voor verstrekt.