‘Wacht eens even: wij doen in onze regio ook veel aan klimaatadaptie!’ Dat was de reactie in Groningen toen in 2017 Nederland een mondiaal kennisinstituut voor klimaatadaptatie kreeg toegewezen, vertelt Tamara Ekamper, programmaleider Duurzaamheid en Leefomgeving bij de gemeente Groningen.
Ter zelfpromotie ging onder meer de website Climate Initiative Noord-Nederland de lucht in. Hierop staan talloze klimaatprojecten uitgestald, van geveltuinen tot kustbescherming. Maar in Nederland schrokken meer steden wakker, waaronder Rotterdam. Om meer kans te maken, sloegen de twee steden de handen ineen. In september werd bekend dat beide steden een vestiging krijgen, in 2018. In Groningen komt het instituut in het nieuwe gebouw van de Energy Academy Europe, het onderzoekscentrum van Hanzehogeschool en Rijksuniversiteit.
Waarom dit klimaatinstituut volgens u in Groningen?
‘We doen in Groningen al veel aan klimaatmitigatie, wat betekent dat we verdere klimaatverandering proberen te voorkomen. We doen veel aan onderzoek. In de stad stimuleren we al jarenlang groene daken en groene geveltuinen. We stappen over op energiebronnen die geen CO2 meer uitstoten, op warmte-koude-opslag en zonnepanelen, en besparen energie. De gemeente heeft de ambitie uitgesproken in 2035 klimaatneutraal te zijn. Dat kunnen we alleen realiseren door met kennisinstellingen, bedrijven, inwoners en andere overheden de handen ineen te slaan.
‘De kennis en samenwerking die we op het gebied van energietransitie hebben, kunnen we ook inzetten voor klimaatadaptatie. Klimaatadaptie betekent aanpassen aan klimaatverandering: hoe richten we onze omgeving zo in dat we ons kunnen verweren tegen droogte, verzilting of juiste extreme regenbuien? We werken met wadi’s en waterdoorlatende verharding. De Onlanden is een groot waterbergingsgebied dat Groningen behoudt voor natte voeten. De Hanze en de RUG zijn de initiatiefnemers van de Energy Academy Europe, een onderzoeksschool die zich vooral richt op mitigatie. Deze onderzoekers kunnen een goede verbinding maken tussen mitigatie en adaptatie.’
Het instituut krijgt in Groningen maar zo’n tien werknemers. Dat klinkt niet alsof het groot wordt.
‘Het is zelf niet heel groot, maar de impact die het gaat hebben is dat wel, want het is mondiaal. Het gaat vragen verbinden die wereldwijd leven over klimaatadaptatie. Als een regio in Azië met extreme wateroverlast kampt, koppelt het instituut hem bijvoorbeeld aan een regio in Latijns-Amerika die oplossingen heeft gevonden.’
Groeit het instituut na 2018 verder?
‘Dat is wel de bedoeling. We verwachten dat Groningen en Rotterdam plaatsen worden waar mensen naartoe komen, waar workshops en debatten plaatsvinden. Nederland is gekozen omdat het al veel doet aan klimaatadaptatie. Wij zijn een proeftuin: onze waterschappen werken er al lang aan, we liggen in een delta en hebben ons dus al lang voorbereid op klimaatverandering. Daarom denken we dat van wereldwijd mensen komen om te kijken welke kennis wij hier in huis hebben.’
