Al bijna veertig jaar staat het noordelijkste café van Nederland te wachten op bedrijvigheid die er nooit is gekomen op het industrieterrein bij Eemshaven. Nu de afgelegen pleisterplaats gezelschap heeft gekregen door immense windmolens, lijkt het nog kleiner. Toch blijft het bestaan. Als teken van hoop en verwachting, vol vertrouwen dat er ooit eens buren zullen komen.

Op zich een prachtig plaatje. Mooi ruimtelijk en overzichtelijk. Veel wolkendrama. Er komen beelden boven van verlaten truckercafés in films als Paris, Texas, Lost Highway en Bagdad Café. Stille plekken in de woestijn waar kingsize-burgers en steaks als deurmatten kunnen worden besteld. Landschappen waar ruimte en afstanden bijna verpletterend zijn. Dé ingrediënten voor een roadmovie met veel horizon. Tot zover allemaal duidelijk en herkenbaar. Maar wat de foto niet laat zien, is dat er iets mis is met de schaal van het landschap. Het idee van een door droogte geteisterde oneindigheid blijkt bij de randen al gauw een illusie. Achter de molens ligt een dijk met kwelders, achter het café een groene polder met uien en waspeen. Het ‘woestijnlandschap’ blijkt een anomalie, een afwijking in zijn omgeving. Het is niet meer dan een creatief ontworpen zandbak. Een bedenksel, aangelegd tussen de zee en duizenden hectares vruchtbare zeepolders.

Het café, het noordelijkste in Nederland, voorziet al jaren in het stillen van de lekkere trek van havenpersoneel, vrachtwagenchauffeurs en de nieuwsgierige passant die schepen wil zien en even achter de dijk wil kijken. We hebben het over de Eemshaven, één van de ‘grands projets’ uit de jaren zestig ter stimulering van de noordelijke economie.
Het café werd al vroeg gesticht. De uitbater rekende op veel bedrijvigheid en veel omzet door horden hongerige zeelieden en fabriekspersoneel. Alleen, de beloofde scheepskonvooien kwamen niet. De vlakte bleef onbebouwd, met aan de rand de kleine eettent als een dappere Benjamin. Bijna veertig jaar na de opening van de haven is het café nog steeds de enige warme en intieme plaats op het haventerrein. Kort geleden heeft de afgelegen pleisterplaats gezelschap gekregen van indrukwekkend hoge windmolens. Het café lijkt er nog nietiger door te worden. Al die jaren is het blijven bestaan, als teken van hoop en verwachting, vol vertrouwen dat er ooit eens buren zullen komen.

Trefwoorden