Socialistische dijken. Liberale waterzuivering. Christen-democratische peilen. Is dat voorstelbaar? Neen, schamperden de waterschappen jarenlang, trots als ze waren op hun louter op water gerichte functionaliteit. Hun bestuurlijke status aparte verhinderde dat waterbeheer zou ondersneeuwen vanwege andere maatschappelijke prioriteiten. De waterschapsbesturen kwamen in de categorie ingezetenen weliswaar via verkiezingen tot stand, maar van politiek was ‘gelukkig’ geen sprake.
Bij de verkiezingen straks in november is voor het eerst sprake van een andere aanpak. Den Haag besloot in de rubriek ingezetenen tot invoering van een ‘lijstenstelsel’, net als bij alle andere verkiezingen. CDA, PvdA en VVD doen bij alle 26 waterschappen mee met eigen kandidatenlijsten en programma’s (landelijk en regionaal). GroenLinks en D66 sloten zich aan bij andere groeperingen. SP, voorstander van opheffing van waterschappen, laat de komende kiesronde grotendeels lopen.
Terug naar de vraag of het politieke gedachtegoed verschil uitmaakt in het waterbeheer. Op korte termijn niet. Op langere termijn wellicht, kan de conclusie zijn na vergelijking van verkiezingsprogramma’s en statements van lijsttrekkers in de drie noordelijke provincies.
Neem de VVD bij Waterschap Noorderzijlvest.
De partij wil de Ommelanderzeedijk even stevig maken als zeeweringen in het Westen. Ook wensen de liberalen door samenwerking goedkopere waterzuivering. Is dat liberaal waterbeheer? De PvdA dan. Haar lijsttrekker bij Hunze en Aa’s is mordicus tegen extra heffingen voor burgerhuishoudens ten gunste van de boeren. Hij wil er bovendien vanaf dat mensen in lagere en dunbevolkte delen van Nederland meer voor hun waterveiligheid betalen dan burgers elders in het land. Is dat socialistisch waterbeheer? Het CDA in Friesland verlangt de vorming van één semi-commercieel waterketenbedrijf dat alle operationele zuiveringstaken van het Wetterskip overneemt. Het verwachte gevolg: een kostenreductie van 20 tot 30 procent. Is dat christen-democratisch waterbeheer?
Tegelijkertijd morrelt geen van deze partijen aan het werk van de waterschappen. Noch hun zelfstandige positie noch hun eigen belastingheffing trekken zij in twijfel. Maar op niet de minste onderdelen is er wel degelijk sprake van partijgebonden wensen. De waterschappen komen nolens volens terecht in politiek (vaar)water.
