Minister Plasterk van OCW maakte in oktober 2007 een lijst bekend met honderd nieuwe monumenten uit de wederopbouwperiode. De Bond Heemschut liet kort daarna weten een alternatieve lijst op te stellen. Met name het Oosten en het Noorden komen er bekaaid vanaf, vond de bond.
De lijst van Plasterk telt in totaal acht monumenten in het Noorden, waarvan vier in Groningen, twee in Friesland en twee in Drenthe. Welke naoorlogse objecten ontbreken volgens de bond? Heemschut-directeur Karel Loeff noemt onder meer het Pier Pander Museum in Leeuwarden, de Sionskerk in Heerenveen, Villa Eibertsnest in Hardegarijp, de Groninger Buitenschool in Glimmen en kleuterschool De Oranjelier in Groningen.
Heemschut biedt dit voorjaar de minister een pamflet aan met daarin de alternatieve lijst en enkele aanbevelingen. Loeff: ‘Zo willen we de discussie aanjagen. Per provincie is een uitgebreide inventarisatie nodig, waarbij de lokale overheden en organisaties nauw worden betrokken. We merken namelijk dat het onderwerp nog weinig leeft op lokaal niveau, met name op het platteland. Enkele steden, zoals Groningen, Sneek en Drachten, zijn er al wel actief mee bezig. Dankzij onze bemoeienis is nu ook Leeuwarden begonnen met een inventarisatie.’
Bond Heemschut heeft in zijn lijst de eindgrens van de wederopbouwperiode opgerekt van 1958 naar 1965. De minister houdt vast aan de wettelijke bepaling dat een rijksmonument minimaal vijftig jaar oud moet zijn. Heemschut zet hier vraagtekens bij. ‘Moderne gebouwen hebben een veel snellere omlooptijd. Bij de discussie over de stelselherziening die dit najaar start, zou deze bepaling veranderd kunnen worden’, zegt Loeff.
> De nieuwe monumenten in het Noorden:
Provincie Groningen
Wielewaalflat – Groningen
Pompstation – Groningen
Zwembad de Papiermolen – Groningen
Modelboerderij Joh. Kerkhovenpolder – Termunten
Provincie Friesland
Tonnemafabriek – Sneek
Watertoren – Dokkum
Provincie Drenthe
Radiotelescoop – Dwingeloo
Ja-knikker – Schoonebeek
