In 1994 organiseerde de Stichting Tussen Juffer en Borg de kunstmanifestatie Beek in beeld. Een van de deelnemers was de Haagse beeldend kunstenaar Adriaan Nette (1950) die zich met het Theater van de Natuur laten inspireren door de dynamiek van de omgeving. Hij plaatste in Sellingen een statief met een draaibaar toneelkader op een heuvel die uitzicht biedt op de 'gehermeanderde' Ruiten Aa.

‘De dynamiek van deze plek wordt verleend door het water van de Ruiten Aa, die hier langs stroomt. Net zoals de dag de nacht nodig heeft, en het licht het donker, heeft land water nodig en omgekeerd’, aldus Nette. ‘Wij staan hier op de heuvel en dat is een punt dat de mensen fysiek en mentaal verheft. Optisch gezien kijken we naar hetzelfde, maar we zien allebei iets anders door onze verschillende geestelijke bagage. Je kijkt uit over het landschap en door het kader focus je op een detail dat je zelf kunt kiezen.’

Nette heeft een aantal schrijvers, dichters en zangers uitgenodigd om bij het beeld een tekst te maken. Die teksten worden in hard steen gebeiteld. De stenen vormen de trap en tonen achtereenvolgens de verzen van Kees Stip, Harry Muskee, Adriaan Morriƫn, Jean Pierre Rawie, Rutger Kopland en Willem van Toorn. Elk jaar komt er een tekst bij. Volgend jaar wordt de steen geplaatst van rapper Def P.
‘Als je de stenen betreedt, geven de teksten je een aantal overwegingen mee naar de top van de heuvel. Er is plaats voor vijftien treden’, vertelt Adriaan Nette. Het project ‘Theater van de Natuur is voortgezet door Waterschap Hunze en Aa’s, Staatsbosbeheer, Dienst Landelijk Gebied en het Herman Hesse Fonds.

Van watersnood naar waternood

Adriaan Nette is geboren in Sliedrecht, met zicht op de haven. Zijn familie was – hoe kan het ook anders – werkzaam in de baggerwereld. Adriaan had daar aanvankelijk niets mee, maar later heeft hij veel projecten gedaan waarin water centraal staat. ‘Water is als een spiegel’, zegt Nette. ‘Vroeger was het een bedreiging, nu een verlangen, van watersnood naar waternood.’ Hij heeft een project over water uitgevoerd in een hofje in Den Haag waar een bewoner een grote kuil had gegraven. ‘Ik heb toen allerlei mensen gevraagd om die vijver in te richten. Tussen Schiphol en Osdorp ligt het Nieuwe Meer, dat wordt nu een recreatieplas. Daar heb ik een project gedaan onder de titel “Nieuw en Meer, High Tech – High Touch” waar de beleving van water centraal staat. En in Mijdrecht heb ik een project gedaan over het wijkende en wassende water in een veengebied.’
Tijdens de opening van het nieuwe gebouw van het waterschap Hunze en Aa’s in Veendam gaf Nette een performance waarbij hij drie dijkgraven gebruikte als sculpturen. ‘Ze zijn van nature al waterbeheerder, omdat ze voor zeventig procent uit water bestaan. Iedereen is een sculptuur, dat begint al in de badkamer. De motoriek van de mens wordt ook bepaald door het water. Bij hoge nood heb je een heel speciaal stapje en als je uitgedroogd ben na een lange mars dan loop je weer heel anders.’

Ik ben rein

‘Je ziet tegenwoordig veel jonge meisjes lopen met blauwe flesjes water. Dat betekent: “Ik ben rein, daar sta ik voor”. Zoals ze vroeger in China met het rode boekje liepen, lopen ze nu met blauwe flesjes. Water is een merkwaardige vloeistof, een formule: H2O, maar wij dichten eigenschappen toe aan water. Water vormt ook een rustpunt; als je aan de oever zit, op het strand, maar ook op een boot.’

Trefwoorden