Even ten oosten van Gieten ligt het schitterende gehuchtje Veenhof, bestaande uit vijf grote Saksische boerderijen gelegen op een zandkop in het afgegraven veen. Het is een van de weinige gehuchten in Drenthe waarvan de essen werden aangelegd op het veen. Door oxidatie is de veenlaag van de noord- en zuides in de loop der eeuwen verdwenen. In deze van oorsprong agrarische nederzetting wonen nog dertien personen. Slechts één van hen is nog boer: Altinus Veenhof, wonende Veenhof 3 te Veenhof. De andere boerderijen worden bewoond door vroegere bewoners uit Veenhof, onder wie een nicht van Altinus, en door mensen uit Gieten en Haren.
Grupstal
Altinus Veenhof (1941) is geboren en getogen in Veenhof en woont in de uit 1722 daterende boerderij. Een tweede schuur voor het vee is gebouwd in 1890. Samen met z’n twee oudere broers Egbert en Berend, die in de buurt wonen, bestiert hij de melkveehouderij. Het bedrijf bestaat momenteel uit 19 stuks melk- en kalfvee en 21 stuks jongvee, maar Altinus Veenhof is aan het afbouwen. Het bedrijf omvat dertig hectare. De stal voor het vee voldoet eigenlijk niet meer. Altinus Veenhof heeft nog een grupstal. Voor hem is het geen probleem, maar voor een eventuele opvolger zou er een ligboxenstal moeten komen.
Veenhof heeft ook paarden. Hij fokt rijpaarden, uit liefhebberij. Dit jaar heeft hij dertig paarden, inclusief veulens. Altinus heeft hulp van een meisje uit Gieten dat de paarden verzorgt. ‘De paarden verkoop ik aan particulieren. Er worden per jaar zo’n tien veulens geboren. De beste veulens hou ik om er verder mee te fokken. Vroeger hadden we paarden in gebruik op het land en bij de boerderij, maar toen we in 1960 de eerste trekker kregen, hebben we toch altijd paarden gehouden.’ Naast de boerderij, die als woonhuis en als stal voor de paarden dient, is er een nieuwere stal voor het vee.
Van binnen hangt de boerderij behoorlijk scheef. De deuren van de woonkamer en de keuken hangen uit het lood en de vloer van de woonkamer is niet geschikt om te knikkeren. Het gebouw staat op een anderhalve meter dikke veenlaag; daaronder ligt zand. ‘Mijn broer uit Bonnen op de Hondsrug woont veertien meter hoger en dat is hier twaalfhonderd meter hier vandaan,’ aldus Altinus Veenhof.
Gezelligheid verdwenen
‘De bewoners kennen elkaar natuurlijk, maar een heel hechte band is er niet meer. Dat was vroeger, toen er alleen maar boeren woonden, wel anders. We hielpen elkaar met het oogsten en andere werkzaamheden die op en rond de boerderij gedaan moesten worden. In de jaren zestig is hier een ruilverkaveling geweest, goed voor de bedrijven, maar de gezelligheid was verdwenen. Het was noodzakelijk want er waren veel te veel kleine percelen. ’s Zomers was het dan ’s morgens en ’s avonds druk met allerlei mensen die gingen melken.’
In Veenhof zijn nooit voorzieningen geweest. ‘Vroeger kwamen er twee bakkers langs om bestellingen op te nemen, een uit Gieten en een uit Wildervank, en de melkboer. Tot een paar jaar geleden kwam de SRV-wagen nog langs.’
Het gehuchtje is geen monument, ook de boerderijen niet, en dat is vreemd want het is een prachtige nederzetting en de boerderijen, omgeven door hoge bomen, vormen een mooi ensemble.
