‘Prachtig! Mijn eerste grauwe kiekendief, dit jaar..!’. Het is windstil, drukkend. We zijn twintig minuten geleden vanuit zijn ouderlijk huis in Sterenborg vlakbij Onstwedde vertrokken, dwars door de velden. Natuurmonumenten en het waterschap kopen het laatste bouwland in de omgeving op. Nog maar hier en daar wordt geboerd. We passeren een hectare of vier tarwe. De twee bordercollies Sarah en Daisey blijven tot mijn verrassing – ik ben het jachtgedrag van golden retrievers gewend – in het open veld aan ons ‘plakken’.
Aardappelbloesem
‘Sinds 1200 bestaat Sterenborg al. Vanaf die tijd is er onafgebroken geboerd. Nu zijn er nog maar een paar aardappelvelden. De zoete geur van aardappelbloesem hangt nu overal. Toevallig heet onze buurman ook Sterenborg, maar die boer is geen familie van de vroegere landeigenaren. Ons huis is twee eeuwen oud. Op een zijmuur staat het jaartal 1909, maar dat is om een latere verbouwing aan te duiden Een deel van het voorhuis is er toen afgegaan. Twee vrijgezelle broers woonden er, een gemengd bedrijf, zoals wel meer in dit deel van Groningen. Zes jaar geleden hebben mijn ouders het gekocht en de hele boerderij casco leeg gesloopt. Alles is nieuw. Er is nog kortgeleden een tegelkachel geplaatst. Nu zijn de kamers aan de straatkant aan de beurt.
Wij komen van Ommelanderwijk weg, vlakbij Veendam. Daar woonden we ook buiten.’
Meerdere knuppels
‘Ik ben ontzettend trots op mijn ouders. Mijn vader had het arm vroeger, kwam uit een gezin met zes kinderen, met mijn oma als enige kostwinner. Mijn opa stierf toen pa tien was. Oma was brugwachter bij Amen. Mijn vader ging na de LTS grondwerk doen. Deed daarna avondschool weg-en waterbouw, en nog wat cursussen.Hij is een ‘doorbeuker’. Werd opzichter bij de Grondmij, is als praktijkman opgeklommen tot accountmanager., Uit eigen ervaring weet hij hoe lang je doet over het graven van een kabelsleuf. Kan dat tot op de laatste seconde uitrekenen.
Mijn moeder mag dan een aannemersdochter zijn, maar ze is altijd gewend geweest met ‘meerdere knuppels tegelijk te slaan’. Ze schilt in het seizoen asperges en verpakt aardbeien. Maakt ‘antieke’ sierpoppen en verkoopt die op beurzen in Duitsland. Maakt schoon bij mijn oom. Ik werk ook al vijf jaar bij hem buiten schooltijd. Ze zijn gespecialiseerd in geo-informatiewerk. Je kunt het vergelijken met landmeten maar het is veel meer. Ik heb vanmorgen net over een nieuw seizoencontract zitten onderhandelen. Daarnaast zit ik op Minerva.
Ik ben iemand die van jongs af aan materiaalgericht is. De raadsels die tastbare dingen opgeven, dat houdt me bezig. ‘Knutselvreugde ‘, zo noemde mijn moeder dat, als ik op de camping in Bretagne als jongetje bezig was met satéstokjes en plastic boterhamzakjes.’
Houtwallen
‘Op mijn kamer in Groningen ben ik alleen om te slapen. Ik kan niet binnen zitten. Muren zijn opgelegde structuren. Die verdraag ik niet. Ik ben het liefst in het veld. Daarom kom ik zo vaak als ik kan in Sterenborg. Als je hier bent, voel je weer waar alles voor is. Dit is het enig ware. In de stad is te veel franje, de plaats waar mensen de boel verdraaien. De stad, dat is de dubbele bodem waar je altijd op je tellen moet passen. Ik laad hier de accu op. Je voelt het, alles is miljoenen jaren oud. Maar ik kom hier niet alleen voor inspiratie. Met mijn oom en andere mensen uit de omgeving willen we de houtwallen die vroeger erfscheidingen vormden, weer terug in het landschap.
Vanuit het keukenraam zie je een ooievaarswiel. Hebben we precies in de zichtlijn geplaatst. Het terrein hier wordt niet alleen ruiger maar ook natter. Zo ontstaat een biotoop voor kikkers en salamanders. Maar dat brengt nog geen ooievaars. Ze komen alleen deze kant op als het lang Noordenwind is. Dat zo’n toeval alles bepaalt, weet iedereen die hier woont. Gooi je plastic weg, dan kan een dier het opvreten en dood gaan. Die gedachte is ook leidraad in mijn beeldend werk. Trefwoord: ‘verantwoordelijkheid’.
Ik maakte dit jaar een grote houten katapult zonder vergrendeling die ik opstelde in de hal van de Academie. Geladen met een blik rode verf. Wie de hendel overhaalt, schrikt zich niet alleen lazarus maar moet ook de rotzooi opruimen. Er lag net een nieuwe vloer. Ze waren witheet.’
