‘Iedereen heeft het in zich om een huis te bouwen,’ zegt Maarten Wiersma, ‘het zit in onze genen.’ Maar het bouwproces is volgens hem steeds verder van ons af komen te staan. ‘Nu heeft de klant niks in te brengen, eerst wordt het huis gebouwd en dan krijgt hij de sleutel’. Onbegrijpelijk, vindt de ingenieur, ‘de bewoner zou centraal moeten staan bij het bouwen van een huis.’
Op een andere manier
Maarten Wiersma werkt al 25 jaar in de bouw als hij in aanraking komt met een nieuwe filosofie: Cradle2Cradle (C2C). Deze beweging zet zich in voor een duurzamer productieproces, waarbij alle grondstoffen hergebruikt kunnen worden. Nu worden de grondstoffen maar één keer gebruikt. Bij het slopen van een huis gaat vaak al het materiaal verloren. Door de filosofie van C2C realiseert Wiersma zich dat we de aarde aan het uitputten zijn. Dat was eerst wel even slikken: ‘Je beseft dat je 25 jaar verkeerd bezig bent geweest, maar toen wist ik niet beter’, zegt hij.
Lego
Maarten Wiersma gaat verder waar C2C ophoudt. ‘Je kunt wel C2C producten gebruiken, maar bij de huidige manier van bouwen hoef je de materialen niet perse opnieuw te gebruiken’. Bij een huis van Wiersma kan dit wel. Zijn bouwstijl is te vergelijken met lego, een huis wordt opgebouwd uit verschillende blokken die je steeds opnieuw kunt gebruiken. Ook zijn eigen kantoor is zo gebouwd: ‘Het is helemaal met een simpele boor weer uit elkaar te halen’, zegt Wiersma, terwijl hij het kozijn uit de muur trekt.
De blokken kunnen op verschillende manieren aan elkaar vast gebouwd worden. Een huis van Maarten Wiersma bestaat dus uit verschillende cellen (4,2 m x 4,2 m), die op verschillende manieren aan elkaar vast gebouwd kunnen worden. ‘Op deze manier kunnen mensen zelf hun woning samenstellen’. In tegenstelling tot een gewoon huis is geen enkele muur dragend, de constructie rust op een stalen skelet. ‘De muren kunnen dus gewoon weer op een andere plek neergezet worden.’
Toekomst
De wereld verandert steeds sneller, en een huis dat gemaakt is uit verschillende blokken kan daar goed op inspelen. Is je oma ziek? Geef haar dan een plekje aan jouw huis. Gaan de kinderen studeren? Maak je huis wat kleiner. ‘We kunnen nu nog niet voorzien wat de toekomst brengt’ zegt Wiersma, ‘daarom moeten huizen makkelijk aan te passen zijn.’
In het gesprek over duurzaamheid gaat het vaak over ‘duurzame maatregelen’. Mensen zetten bijvoorbeeld zonnepanelen op het dak of spoelen het toilet door met regenwater. ‘Dat is allemaal heel goed’ zegt de ingenieur ‘alleen gaat maar een kwart van de energie verloren in het huis.’ Maar voordat het huis staat, gaat er bij het verkrijgen van de grondstoffen, het maken van bouwmaterialen en het bouwen van het huis al drie kwart van de energie verloren.
Als we het hebben over duurzaamheid moeten we dus meer kijken naar de manier waarop we materiaal gebruiken. ‘Beton wordt niet gezien als duurzaam materiaal, maar als je een betonnen vloer maakt die er ook weer uit gehaald kan worden, dan kan hij wel 500 jaar mee.’
Zes jaar te vroeg
Aan de Molenstreek 3 in Groningen moeten straks appartementen naar de filosofie van Wiersma gerealiseerd worden. ‘De eerste twee cellen zijn al te zien.’ zegt hij trots. Het is nog een kwestie van investeerders vinden, ‘Banken durven niet zo snel te investeren in een nieuw concept’. Maar er is ook goed nieuws; er lijkt meer vraag te zijn naar alternatieve manieren van bouwen en wonen. ‘Ik ben zes jaar geleden begonnen, maar nu pas is de omgeving aan het veranderen. Ik was eigenlijk te vroeg’.
Website Maarten Wiersma: http://abc2c.nl/
